ACCA hay ACA (ICAEW) - Lối đi nào cho bạn?

Với xu thế thị trường lao động hiện nay, Kế toán - Kiểm toán đang dần trở thành một ngành nghề “hot”, khi bước chân vào lĩnh vực này, điều quan trọng là phải xem xét Chứng chỉ hành nghề nào sẽ là sự lựa chọn tốt nhất cho con đường bạn chọn. ACCA và ACA (ICAEW) đều là những bằng cấp kế toán uy tín, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn, tuy nhiên giữa hai sự lựa chọn này cũng có những khác biệt đáng kể.

Trong bài viết này, BISC sẽ cung cấp những thông tin hữu ích nhất về ACCA và ACA (ICAEW) để bạn có thể đưa ra quyết định đúng đắn nhất cho con đường nghề nghiệp của mình.

I - Giới thiệu chung về ACCA và ICAEW

1 - ACCA

ACCA (viết tắt của The Association of Chartered Certified Accountants), là Chứng chỉ Kế toán Công chứng do Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh Quốc cấp và được công nhận rộng rãi trong lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Tài chính - Ngân hàng. Trái với lầm tưởng của nhiều người là ACCA chỉ dành cho dân Kế toán - Kiểm toán, chương trình học của ACCA bao quát rất nhiều mảng, do đó ACCA member ngoài hoạt động trong lĩnh vực Kế toán, Kiểm toán, Tài chính thì còn có thể đảm nhận nhiều vị trí khác nhau như: Leadership, Governance, Risk management, Finance Management,...

ACCA được hình thành từ năm 1904, hiện nay đã có khoảng 178.000 thành viên và 455.000 học viên trải khắp trên 180 quốc gia. ACCA Việt Nam ra đời năm 2002, tính đến nay cũng đã hơn 20 năm hoạt động, ACCA Việt Nam có khoảng hơn 1300 members

2 - ICAEW

ICAEW (Institute of Chartered Accountants in England and Wales) là tổ chức nghề nghiệp quốc tế thành lập năm 1880 và được công nhận là một trong những chứng chỉ hành nghề chuyên nghiệp trong lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Tài chính với danh hiệu “Chartered Accountant” (ACA). Hiện nay, ICAEW có khoảng hơn 310.000 members trải khắp 180 quốc gia trên thế giới. Ở Việt Nam, ICAEW được thành lập năm 2014, tuy chỉ mới xuất hiện trong vòng chưa đầy 10 năm nhưng ICAEW cũng đã khẳng định được vị thế của mình trên thị trường Việt Nam.

II - Chương trình học và thời gian học ACCA và ICAEW

1 - ACCA

Chương trình ACCA bao gồm 15 môn học, tuy nhiên trong số đó, các bạn được tự chọn 2/4 môn đối với các môn Options, như vậy, các bạn chỉ cần hoàn thành 13/15 môn thì đã được công nhận là hoàn thành chương trình ACCA.

16 môn ACCA chia làm 3 level:

- Level 1 - Applied Knowledge (Kiến thức ứng dụng), gồm 3 môn: Business and Technology (BT/F1), Management Accounting (MA/F2), Financial Accounting (FA/F3)

- Level 2 - Applied Skills (Kỹ năng ứng dụng), gồm 6 môn: Law (LW/F4), Performance Management (PM/F5), Taxation (TX/F6), Financial Reporting (FR/F7), Audit & Assurance (AA/F8) và Financial Management (FM/F9)

- Level 3 - Strategic Professional (Chiến lược chuyên nghiệp), gồm 6 môn, trong đó:

• 3 môn bắt buộc: Strategic Business Leader (SBL/P1&P3) và Strategic Business Reporting (SBR/P2)
  
• 4 môn tự chọn (bạn phải lựa chọn ít nhất 2 trong 4 môn để học): Advanced Financial Management (AFM/P4), Advanced Performance Management (APM/P5), Advanced Taxation (ATX/P6) và Advanced Audit & Assurance (AAA/P7).

Thời gian học ACCA rất linh động, trung bình từ 3 - 4 năm tùy vào kế hoạch của mỗi người. ACCA không giới hạn thời gian hoàn thành các môn F, nhưng bạn chỉ có 10 năm để hoàn thành các môn P, nếu quá thời gian này, bạn sẽ bị xóa hết kết quả các môn P đã thi và phải thi lại.

Về thời gian thi, hằng năm ACCA tổ chức 4 kỳ thi vào các tháng 3, 6, 9, 12 cho các môn thuộc level 2 và level 3. Tuy nhiên, ACCA không tổ chức thi cho các môn thuộc level 1 (ACCA AB, ACCA MA, ACCA FA) mà ACCA liên kết với một số trung tâm để tổ chức kỳ thi này tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, vì vậy các bạn có thể đăng ký thi ở bất kỳ thời gian nào trong năm bằng cách liên lạc với Trung tâm khảo thí để đăng ký dự thi.

➤➤ Học thử MIỄN PHÍ các môn ACCA tại đây

2 - ICAEW

Chương trình học ICAEW bao gồm 15 môn, chia làm 3 cấp độ:

• Cấp độ 1- Certificate (CFAB), gồm 6 môn: Accounting, Assurance, Business and Finance, Law, Management Information và Principles of Taxation 
• Cấp độ 2 - Professional, gồm 6 môn: Audit and Assurance, Financial Accounting and Reporting, Financial Management , Tax Compliance, Business Planning và Business Strategy 
• Cấp độ 3 - Advance, gồm 3 môn: Corporate Reporting, Strategic Business Management và Case Study 

Thời gian học và hoàn tất chương trình ICAEW là 3 - 5 năm tùy vào năng lực và lộ trình của mỗi người.

Về thời gian thi, đối với các môn thuộc cấp độ Certificate (CFAB), bạn có thể đăng ký thi ở bất kỳ thời gian nào trong năm, tuy nhiên các môn thuộc cấp độ Professional thì chỉ có 4 kỳ thi/năm vào các tháng 3, 6, 9, 12 và các môn thuộc cấp độ Advance thì sẽ chỉ có 2 kỳ thi/năm vào tháng 7 và tháng 11.

➤➤ Học thử MIỄN PHÍ các môn ICAEW tại đây

Nhìn chung, cả ACCA và ICAEW đều có các môn học gần tương đương nhau, tuy nhiên kiến thức của ICAEW được đánh giá là cô đọng hơn, bài tập khó và phức tạp hơn, do đó đòi hỏi người học cần phải có sự nỗ lực và quyết tâm cao hơn. Trong trường hợp bạn đã hoàn thành xong chương trình ACCA thì bạn sẽ được miễn tối đa 10/15 môn của ICAEW (cụ thể là bao nhiêu môn sẽ phụ thuộc vào các môn mà bạn đã học ở chương trình ACCA), tức là bạn sẽ chỉ cần học thêm 5 - 6 môn nữa là có thể lấy được bằng ICAEW. Còn trong trường hợp bạn đang theo học ICAEW thì bạn sẽ được giảm 3 môn đầu của ACCA nếu bạn đã hoàn tất xong chứng chỉ CFAB của ICAEW.

➤➤ Tìm hiểu chi tiết môn học bạn được miễn nếu bạn muốn theo học ACCA tại đây

III - Chi phí học ACCA và ICAEW

1 - ACCA

Mức học phí của ACCA thay đổi theo từng kỳ, mức phí này như sau:

a, Phí đăng ký ACCA

Hạn nộp lệ phí thường niên là ngày 1/1 hằng năm, học viên có thể nộp lệ phí trực tuyến tại MyACCA.

b, Lệ phí thi ACCA

Đối với các môn thi thuộc level Applied Knowledge, lệ phí thi sẽ được quy định theo Trung tâm tổ chức thi CBEs Việt Nam, dao động trong khoảng £80.

Đối với các môn thi thuộc level Applied Skills và Strategic Professional, lệ phí thi áp dụng như sau:

Tài liệu/ sách của ACCA thường được viết bởi các nhà xuất bản nổi tiếng như BPP, Kaplan,...

2 - ICAEW

a, Phí đăng ký ICAEW

b, Lệ phí thi ICAEW

Sách của ICAEW được viết bởi chính ICAEW và chỉ in tại UK. 

• Cấp độ Certification: £10/bộ (Việt Nam) -  giá toàn cầu là £33/môn
• Cấp độ Professional: £20/bộ (Việt Nam) - giá toàn cầu là £48 - £88/môn
• Cấp độ Advanced: £40/bộ (Việt Nam) - giá toàn cầu là £86/môn

IV - Yêu cầu

1 - ACCA

ACCA không có yêu cầu cụ thể về đầu vào, tất cả các bạn kể cả trái ngành đều có thể theo học. Để hoàn tất chương trình ACCA, bạn cần phải có ít nhất 3 năm kinh nghiệm liên quan tới các lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Tài chính.

2 - ICAEW

Cũng giống như ACCA, ICAEW không yêu cầu về đầu vào nhưng do nội dung chương trình hướng đến Kế toán - Kiểm toán nên những ai có đam mê theo đuổi Kế toán hay Kiểm toán độc lập sẽ phù hợp hơn so với các bạn trái ngành.

Để hoàn tất ICAEW, bạn cũng cần có ít nhất 3 năm kinh nghiệm liên quan đến các lĩnh vực Kế toán - Kiểm toán - Tài chính nhưng khắt khe hơn so với ACCA ở chỗ bạn phải làm việc tại các công ty được chỉ định bởi ICAEW. Đa phần các công ty này đều là các Công ty Kiểm toán nên các bạn cần làm cho các công ty này ít nhất 3 năm trước khi chuyển hướng sang ngành khác. Nhưng cũng chính vì lý do này mà ICAEW sẽ là sự lựa chọn tốt hơn cho những ai đam mê với Kế Kiểm.

V - Cơ hội nghề nghiệp

1 - ACCA

ACCA không chỉ là chứng chỉ được đánh giá cao tại các Công ty Kiểm toán mà còn áp dụng rộng rãi ở nhiều ngành nghề khác. Do đó, khi hoàn tất chương trình ACCA, bạn có thể apply vào các lĩnh vực khác nhau như: Accounting, Finance, HR, Internal Audit, Consulting,...

Trong trường hợp bạn đã hoàn thành xong 9 môn F (hoàn thành xong level Applied Knowledge và Applied Skills), bạn sẽ có cơ hội làm thêm bài báo cáo luận văn Research and Analysis Report (RAP) để lấy bằng BSc.(hon) in Applied Accounting của Đại học Oxford Brookes và nộp thêm bằng Ielts theo yêu cầu.

Khi hoàn thành xong chương trình ACCA, bạn sẽ có cơ hội hoàn tất thêm 2 học phần lớn để lấy bằng MSc. in Professional Accountancy của University of London (UCL). Có thể nói ACCA là sự giao thoa về bằng cấp học thuật và là Chứng chỉ hành nghề chuyên nghiệp, có lẽ vì thế mà đây cũng là lý do rất nhiều sinh viên các nước như Singapore, Malaysia hay HongKong không học đại học mà học thẳng chương trình ACCA.

➤ Xem thêm: ACCA dưới góc nhìn của giảng viên Hà Long Giang

2 - ICAEW

Như đã phân tích ở trên, ICAEW sẽ phù hợp với những ai theo con đường kiểm toán độc lập, không quan tâm đến các bằng học thuật. Ở các firm kiểm toán lớn trên thế giới, bằng này cũng được đánh giá cao hơn so với ACCA. Ngược lại, ACCA được chào đón rộng rãi ở các doanh nghiệp ở mọi lĩnh vực bởi tính đa dạng và linh hoạt.

Tuy nhiên, không giống với ACCA, ICAEW không liên kết chính thức với các đối tác học thuật nên việc quy đổi sang Bachelor và học lên Master là không thể. Do đó, đối với chương trình ICAEW, ở Việt Nam bạn chỉ có thể học song song với Đại học hoặc hoàn tất xong chương trình Đại học rồi học.

VI. Kết luận

Có thể nói, cả ICAEW và ACCA đều là những bằng cấp có giá trị toàn cầu. Việc lựa chọn con đường nào là tùy thuộc vào mỗi người vì nó còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như: mục tiêu, định hướng, chi phí, cơ hội việc làm, chương trình, thời gian học,... Hy vọng rằng, những chia sẻ của BISC đã phần nào giúp các bạn có cái nhìn đầy đủ hơn và có thể đưa ra quyết định đúng đắn và phù hợp nhất cho bản thân.